شرح موضوع

 بافت‌های فرسوده شهری بر مبنای شاخص های سه گانه فرسودگی (ناپایداری، ریزدانگی و نفوذناپذیری) شناسایی و به تصویب شورای عالی شهرسازی و معماری ایران رسیده است؛ این بافتها، علاوه بر شاخص‌های سه‌گانه، دارای نمودهای کالبدی و جمعیتی قابلیت رویت از جمله تراکم بالای جمعیتی، کمبود خدمات و زیرساختها نیز می‌باشند.  اما در حقیقت این نمودهای عینی یا همان شاخص‌ها حاصل عواملی بنیادی‌تر هستند که می‌توان آنها را  تحت عنوان «فقر اقتصادی» و «کاهش سرمایه اجتماعی» بیان نمود. به عبارت دیگر، فقر کالبدی (فرسودگی) معلول ریشه‌های عمیق‌تری است و می بایست علت (دلایل پیدایش و تداوم) آنها نیز به‌عنوان هدف اقدام و تغییر در نظر گرفته شود.
     بنابراین راه حل مساله نوسازی، تعریف رویکرد مداخله¬ای در بافت‌های فرسوده است که همزمان با اتکا به راهکارهای کالبدی بر راهکارهای اجتماعی و اقتصادی با مشارکت جامعه محلی تأکید ویژه ای دارد. این رویکرد که در حال حاضر تحت عنوان «تسهیل‌گری» در بافتهای فرسوده شهر تهران شناخته می شود، امروزه در قالب «دفاتر خدمات نوسازی» تبلور یافته و از سال 1386 و در چند مرحله به اجرا در آمده است.
     در سال 1388 تا 1390، دفاتر محلی نوسازی که عموماً به عنوان دفاتر تسهیلگری شناخته می شوند، توانستند با اعتمادسازی عمومی در بافت های فرسوده بر سرعت و کیفیت نوسازی در این بافت ها بیفزایند. در فاصله سال های 1391 تا 1392 نیز ضمن ایجاد جریان نوسازی و با توجه به مأموریت  اصلی محوله به آنها (تجمیع پلاک ریزدانه) دفاتر توانستند سهم پروانه های تجمیعی از کل پروانه های صادره را به میزان قابل ملاحظه ای افزایش دهند. اما از سال 1393 و با توجه به کاستی های موجود در محلات، تأمین خدمات و بهسازی محیطی محلات دارای بافت به عنوان یکی از عمده ترین مأموریت های این دفاتر شناخته می شود. به این ترتیب، تمرکز حوزه فعالیت دفاتر، از نوسازی املاک مسکونی، به ارتقاء کیفیت زندگی در قالب بهسازی عرصه های عمومی، تأمین خدمات و بهبود زیرساخت های شهری و ظرفیت سازی و بهره گیری از ظرفیت های موجود کلیه نهادها و متولیان گسترش یافت و امروزه به عنوان دفاتر توسعه محله ای نامیده می شوند.
     با توجه به این شرایط، سازمان نوسازی شهر تهران در نظر دارد با اتکا به تجارب گذشته، ظرفیت ایجاد شده توسط "آیین نامه اجرایی قانون ساماندهی و حمایت از تولید و عرضه مسکن (1388)"و "دستورالعمل ساز و کار تشکیل، شرح خدمات و ضوابط ناظر بر دفاتر خدمات نوسازی محدوده‌ها و محلات بافت‌های فرسوده و سکونتگاه‌های غیررسمی (1390) "، نسبت به فراخوان همکاری شرکت¬های واجد صلاحیت در این حوزه برای راه اندازی دفاتر موصوف اقدام نماید. لذا، کلیه شرکت های حائز شرایط عمومی راه‌اندازی دفاتر قادر خواهند بود در فراخوان مذکور شرکت نمایند.

شرح خدمات دفاتر توسعه محله ای

رئوس خدمات دفاتر توسعه محله ای عبارت خواهد بود از:
• انجام مطالعات خرد کاربردی، مستندسازی و تهیه کتاب محله
• پیگیری تغییر، تدقیق و تصویب لایه های طرح تفصیلی
• تهیه طرح اجرایی معابر
• برداشت فیزیکی معابر
• ارزیابی مستمر محلی و ظرفیت¬سازی همکارانه اجتماعی
• پروژه های بهسازی محیطی
• پروژه های تأمین خدمات
• نوسازی و تجمیع
• تهیه طرح نما
• پیگیری امور ثبتی و حقوقی
• جذب منابع
• تهیه برنامه توسعه محله

شرایط عمومی راه اندازی دفاتر توسعه محله ای

در راستای اجرای دستورالعمل "ساز و کار تشکیل، شرح خدمات و ضوابط ناظر بر دفاتر خدمات نوسازی محدوده ها و محلات بافت‌های فرسوده و سکونتگاه‌های غیررسمی"، از میان مهندسین مشاور و سایر شرکت‌های مرتبط دارای شرایط زیر برای همکاری در این زمینه دعوت می شود:

• دارا بودن سابقه فعالیت در زمینه نوسازی بافت‌های فرسوده و سکونتگاه‌های غیر رسمی
• دارا بودن ساختار نیروی انسانی مرتبط جهت استقرار تمام وقت در محل دفتر محلی، شامل:  1- مدیر پروژه، 2- شهرساز، 3- تسهیلگر اجتماعی